Liseth Ariës, beleidsmedewerker van de gemeente Zevenaar, legt uit waarom de verduurzaming nodig was. “De woningen zijn sociale huurwoningen. Als gemeente maken wij daarom prestatieafspraken met de woningcorporaties. Daar hoort ook het thema verduurzaming bij. Voor 2021 moesten de corporaties ervoor zorgen dat alle woningen minimaal het energielabel B hebben.”  

Communicatie met de huurders

Ben Koers werkt bij de woningcorporatie Baston Wonen en is projectleider van deze verduurzaming. “Voordat we met de uitvoering begonnen, hebben we veel tijd gestoken in het betrekken van de huurders bij het project,” vertelt Koers. “We hebben huurders gevraagd om mee te denken in klankbordgroepen. Ook organiseerden we bijeenkomsten om het project toe te lichten en te peilen welke wensen er zijn. De sociaal consulenten hebben bij alle huurders een huisbezoek gebracht.” 

Planning en voorbereiding 

Naast de communicatie was ook een goede planning belangrijk. “We moesten het project zo organiseren dat het bijna geruisloos verliep,” zegt Koers. “We werkten alleen op gunstige tijdstippen voor bewoners, planden zo dat we zo weinig mogelijk in de woning moesten zijn en zorgden dat alle nodige klussen per woning waar mogelijk in één klap gedaan werden.”  

Ton Peters is projectcoördinator vanuit verduurzamingsspecialist Energiewacht, die de verduurzamingsmaatregelen heeft uitgevoerd. Peters was tevreden met de grondige voorbereiding. “Wij hadden vooraf aan twee leegstaande proefwoningen gewerkt. Zo konden we inschatten hoeveel tijd het zou kosten, welke problemen konden ontstaan en hoe we daar het beste mee om konden gaan.” De bewoners konden in de proefwoning zien wat ze konden verwachten.

Verschillende werkzaamheden per wooncomplex

De wooncomplexen hadden verschillende warmte-installaties. Eén wooncomplex was al aardgasvrij en werd verwarmd met elektrische kachels en elektrische boilers. Hier zijn all-electric warmtepompen geplaatst en is onder andere de ventilatie verbeterd door het plaatsen van laagtemperatuurconvectoren die rechtstreeks lucht van buiten halen.

De daken van alle complexen zijn vernieuwd met extra isolatiepakketten en alle beglazing is vervangen door HR++ beglazing. Twee complexen hebben een centraal ketelhuis. Hier zijn gas absorptiewarmtepompen bijgeplaatst en gevelkachels verwijderd. Hiermee wordt ongeveer 15-20% gas bespaard.  Bovendien zijn er zonnepanelen op twee van de complexen geplaatst zodat de elektriciteit ook duurzaam wordt opgewekt.

Obstakel tijdens de werkzaamheden

Dankzij de grondige planning en de medewerking van de bewoners verliepen de werkzaamheden bijna vlekkeloos. Toch ontstond er een probleem dat niemand zag aankomen. “Begin 2020 installeerden we centrale verwarmingsinstallaties en demonteerden we de gevelkachels die bij sommige woningen nog aanwezig waren,” vertelt Peters. “Toen kwam de coronapandemie en wilden we zo min mogelijk bij de bewoners over de vloer komen. Wel zijn in deze periode de kozijnen vervangen. Na een tijdje kreeg een bewoner last van een vreemde lucht in zijn woning. Na onderzoek bleek dat de oude kozijnen een ventilatierooster hadden en de nieuwe kozijnen niet.” 

Ondanks het koude voorjaar was er maar één mogelijkheid: de gevelkachels moesten gedemonteerd worden, het gat moest afgedekt met een tijdelijk rooster en er zijn tijdelijk elektrische kacheltjes geplaatst. “We hebben besloten om deze woningen zo snel mogelijk te voorzien van cv-installaties.” 

Positieve resultaten 

Los van de gevelkachels zijn Baston Wonen, Energiewacht, de gemeente én de bewoners tevreden met de verduurzaming. Uit een enquête over huurderstevredenheid kreeg het project gemiddeld een 8. Natuurlijk blijft er altijd werk aan de winkel. “We willen in de nabije toekomst kijken met Baston in welke wijken er nog meer woningen moeten worden verduurzaamd,” zegt Ariës. 

Werk met een proefwoning

Peters adviseert om bij soortgelijke projecten ook met proefwoningen te werken. “Je zult altijd tegen verrassingen aanlopen, maar zo kun je al veel incalculeren. De gevelkachels vormden een onverwachte situatie, maar we konden andere problemen voorkomen.” Koers benadrukt nogmaals het belang van goede communicatie. “Uiteindelijk doe je het met en voor de huurder. Investeer gewoon veel tijd in de begeleiding. Niet iedereen kan overzien wat de impact van de werkzaamheden is, dus neem mensen daarin mee.” 

Meer informatie

Wil je meer informatie over warmtepompen, zonnestroom, isolatie of een van de andere technieken? Bekijk dan onze techniekfactsheets. Neem voor vragen contact op met onze Helpdesk. Onze adviseurs helpen je graag verder.